Η καθιέρωση του σταυρού προτίμησης στις εκλογές για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εντάσσεται, κατά την άποψή μου, σε μια σειρά δημοκρατικοφανών πρωτοβουλιών της σημερινής κυβέρνησης, οι οποίες, με ψευδεπίγραφη επίκληση της λαϊκής κυριαρχίας, όχι μόνον υπηρετούν τον μακιαβελισμό κραυγαλέων μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων αλλά και υποκρύπτουν μια από τις χειρότερες μορφές λαϊκισμού.
Ο λαϊκισμός αυτός, ειδικότερα, ονομάζεται δημοκρατικισμός και έγκειται στο ότι καλλιεργεί ψευδαισθήσεις ως προς την συμμετοχή του λαού στα κοινά –και ειδικότερα ως προς την ενίσχυση του ρόλου των πολιτών στην ανάδειξη προσώπων– ενώ στην πραγματικότητα αποβλέπει στην χειραγώγηση της ψήφου και επιτείνει την υποβάθμιση της πολιτικής.
Το πρώτο βήμα έγινε με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, με την –ατυχήσασα τελικά– πρόταση για χωριστά ψηφοδέλτια, ως προς τους επικεφαλής των συνδυασμών και τους συνδυασμούς, η οποία, με πρόσχημα την διευκόλυνση της επιλογής των προσώπων από έναν ευρύτερο κύκλο, απέβλεπε στην πραγματικότητα στο να υποβαθμισθεί και συσκοτισθεί ο πολιτικός χαρακτήρας των αυτοδιοικητικών εκλογών, προκειμένου να αμβλυνθούν τυχόν δυσμενείς επιπτώσεις από τα αποτελέσματα.
Το δεύτερο βήμα γίνεται τώρα, με τις ευρωεκλογές, και αφού προηγήθηκε και πάλι μια μικροκομματική μεθόδευση, για την διαχείριση των αποτελεσμάτων, με την μετάθεση των ευρωεκλογών στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών (παρότι αυτό σημαίνει πολλαπλάσιο κόστος σε μια εποχή λιτότητας…). Η σπασμωδική κίνηση για την καθιέρωση του σταυρού, και μάλιστα με μια μόνο περιφέρεια, μπορεί να λύνει τα εσωκομματικά προβλήματα των δύο κυβερνώντων κομμάτων και να αφήνει περιθώρια καλύτερης εκλογικής τους επίδοσης –με την αξιοποίηση, ιδίως, λαμπερών προσώπων του κοινωνικοπολιτικού και μιντιακού κατεστημένου– αλλά την δημοκρατία δεν την υπηρετεί. Το αντίθετο μάλιστα. Ο σταυρός προτίμησης στις βουλευτικές αποτέλεσε την γάγγραινα του πολιτικού μας συστήματος, υπήγαγε την πολιτική στην κηδεμονία ποικίλων διαπλεκόμενων συμφερόντων και την κατέστησε θεραπαινίδα του πελατειασμού και της συναλλαγής.
Αντί λοιπόν να ληφθεί επιτέλους μια θαρραλέα απόφαση για την εξυγίανση της πολιτικής ζωής, με την κατάργηση του σταυρού στις βουλευτικές εκλογές –που θα εξανάγκαζε και τα κόμματα να υιοθετήσουν δημοκρατικές εσωτερικές διαδικασίες– φθάνουμε στην επέκτασή του και στις ευρωεκλογές, στην αχανή περιφέρεια των οποίων είναι φανερό ποιοι μπορούν να επιβιώσουν πολιτικά: οι αστέρες της διαπλοκής, της συναλλαγής και του θεάματος… Προς δόξαν, βεβαίως, της πολιτικής και της δημοκρατίας…
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 11.02.2014